Lần đầu tiên ghi nhận hình ảnh loài chim di cư hiếm bậc nhất Việt Nam
18/12/2025Hoét đuôi cụt bụng vằn (Brachypteryx stellatus) là loài chim di cư hiếm, lần đầu tiên được ghi nhận bằng hình ảnh và công bố tại Việt Nam. Tháng 12/2025, loài được phát hiện tại Vườn quốc gia Hoàng Liên (Lào Cai), góp phần bổ sung dữ liệu hình ảnh về khu hệ chim di cư và đặt ra yêu cầu tăng cường công tác bảo tồn.
Hoét đuôi cụt bụng vằn (tên khoa học - Brachypteryx stellatus Gould, 1868; tên tiếng Anh: Gould’s Shortwing) là loài chim thuộc họ Đớp ruồi (Muscicapidae), bộ Sẻ (Passeriformes). Chim có kích thước trung bình, chiều dài thân từ 13 - 13,5 cm. Cá thể trưởng thành rất dễ nhận biết với đỉnh đầu và phần thân trên màu hung đỏ, vùng từ trước mắt đến mỏ màu đen. Phần thân dưới có các dải lượn màu xám sáng và đen; từ ngực dưới đến dưới đuôi xuất hiện các dải trắng hình mũi tên đến hình ngôi sao. Chim non có đỉnh đầu và vùng bao tai màu nâu đen, xen các dải hung đến hung đỏ; thân dưới nâu xám xen các vạch trắng mờ, họng có các vạch xám, ngực màu nâu đen với các sọc hung đỏ.
Sinh cảnh sống của Hoét đuôi cụt bụng vằn là các khe núi đá tảng trong rừng lá kim, rừng đỗ quyên, rừng tre nứa, rừng lá rộng thường xanh gần suối và nguồn nước. Loài sinh sản vào tháng 5 - 6 tại vùng núi Himalaya, ở độ cao trên 3.300 m; đến mùa đông di cư xuống các vùng thấp hơn, ở độ cao từ 1.800 m đến 2.450 m.
Trên thế giới, Hoét đuôi cụt bụng vằn phân bố tại Ấn Độ, Nepal, Bhutan, đông nam Tây Tạng, tây nam và tây Trung Quốc, cùng khu vực bắc Myanmar. Tại Việt Nam, loài này chỉ được ghi nhận ở các dãy núi cao khu vực Tây Bắc trong mùa chim di cư.
Tháng 12 năm 2025, cán bộ nghiên cứu Viện Sinh thái nhiệt đới/Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga đã ghi nhận hình ảnh một cá thể tại Vườn quốc gia Hoàng Liên, tỉnh Lào Cai, ở độ cao khoảng 2.100 m, khi chim dừng chân kiếm ăn trong quá trình di cư. Đây cũng là những hình ảnh đầu tiên của loài được ghi nhận và công bố tại Việt Nam. Hiện nay, quần thể loài này ở Việt Nam có số lượng rất ít, hiếm gặp và đang suy giảm mạnh do sinh cảnh sống bị suy thoái, thu hẹp, cùng với sự suy giảm nguồn thức ăn trong mùa di cư. Vì vậy, cần triển khai các biện pháp quản lý, bảo tồn và bảo vệ nghiêm ngặt, đồng thời tuân thủ Chỉ thị số 04/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ năm 2022 về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách nhằm bảo tồn các loài chim hoang dã, chim di cư tại Việt Nam.
Tin bài và ảnh: Phạm Hồng Phương (Viện Sinh thái nhiệt đới)
Bài viết liên quan
