Nghiệm thu đề tài về nghiên cứu bào chế chế phẩm thanh nhiệt phòng chống say nắng - say nóng

Chiều ngày 02 tháng 8, tại Hà Nội, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga tổ chức họp Hội đồng KH&CN tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện đề tài cấp Trung tâm: “Nghiên cứu bào chế chế phẩm thanh nhiệt phòng chống say nắng - say nóng” do Viện Y sinh Nhiệt đới là đơn vị chủ trì thực hiện, chủ nhiệm đề tài là đồng chí Đại úy, ThS. Nguyễn Thị Thu Thủy. 

Quang cảnh buổi nghiệm thu.

Đồng chí Đại tá, TS. Phạm Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm, Chủ tịch Hội đồng chủ trì phiên họp. Tham gia phiên họp, có các thành viên Hội đồng, đại diện cơ quan quản lý khoa học, đơn vị chủ trì và nhóm thực hiện đề tài.

Say nắng - say nóng là vấn đề mang tính thời sự có diễn biến phức tạp trong thời gian gần đây, dự báo còn tiếp tục do biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu. Phòng chống say nắng - say nóng là nội dung quan trọng, cấp thiết đối với công tác đảm bảo quân y cho các hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu...đặc biệt là các lực lượng thường xuyên phải làm việc với cường độ cao trong điều kiện nắng nóng. Việc nghiên cứu phát triển các sản phẩm để phòng ngừa say nắng - say nóng có ý nghĩa thiết thực, góp phần giảm thiểu ảnh hưởng của nắng nóng đến sức khoẻ của bộ đội trong các hoạt động quân sự, quốc phòng, đặc biệt là trong điều kiện nắng nóng cực đoan

Tuy nhiên, cho đến nay những nghiên cứu phòng ngừa tác động của nắng nóng ảnh hưởng đến sức khỏe lao động và quân sự vẫn còn hạn chế. Do đó, việc nghiên cứu phương án đối phó với điều kiện thời tiết khắc nghiệt này, trong đó có nghiên cứu bào chế chế phẩm thanh nhiệt phòng chống say nắng - say nóng góp phần đảm bảo sức khỏe lao động và nâng cao sức chiến đấu cho bộ đội là rất cần thiết.

Đồng chí Đại úy, ThS. Nguyễn Thị Thu Thủy báo cáo trước hội đồng.

Tại buổi nghiệm thu, ThS. Nguyễn Thu Thủy thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của đề tài. Nghiên cứu đạt được nhiều kết quả nổi bật, cụ thể:

- Xây dựng thành công quy trình chiết xuất cao từ dược liệu với hàm lượng hoạt chất schisandrin, Rb1, Re, và Rg1 đạt chất lượng. Các chỉ tiêu kim loại nặng và vi sinh vật rất thấp hoặc không phát hiện, đạt tiêu chuẩn an toàn và chất lượng theo TCVN I-1:2017.

- Xây dựng thành công quy trình bào chế và ban hành Tiêu chuẩn cơ sở cho 02 chế phẩm, bào chế 7100 Viên sủi Thanh nhiệt VN và 8800 gói cốm Thanh nhiệt khang đạt các tiêu chuẩn chất lượng theo quy định của Bộ Y tế dành cho Thực phẩm Bảo vệ sức khoẻ và được Bộ Y tế cấp giấy tiếp nhận với mã số: 8743/2023/ĐKSP (Viên sủi Thanh nhiệt VN) và 6850/2023/ĐKSP (Thanh nhiệt khang).

- 02 chế phẩm được Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu trên động vật tại Học viện Quân y thông qua trước khi tiến hành đánh giá. Kết quả kiểm định độc tính cấp  cho thấy chưa xác định được LD50 của Viên sủi Thanh nhiệt VN và Cốm Thanh nhiệt khang trên chuột nhắt trắng. Chuột đã uống đến liều tối đa mà không có chuột nào chết hoặc biểu hiện dấu hiệu độc tính. Đánh giá độc tính bán trường diễn của 02 sản phẩm cho thấy chuột bình thường, các chỉ tiêu hoạt động, cân nặng, chỉ số huyết học, chỉ số sinh hóa máu không bị ảnh hưởng bất thường khi sử dụng sản phẩm. Sản phẩm cốm và viên sủi bào chế từ đề tài an toàn ở các mức liều dùng và thời gian sử dụng trong nghiên cứu thực nghiệm trên chuột cống trắng.

Viên sủi Thanh nhiệt VN.

Cốm Thanh nhiệt khang.

- Nghiên cứu cho thấy Thanh Nhiệt Khang có tác dụng khả quan trong dự phòng say nắng - say nóng thể hiện qua các kết quả: Nhiệt độ trung tâm ở nhóm thỏ uống chế phẩm thấp hơn so với nhóm thỏ chứng uống nước cất khi chịu tác động gánh nặng nhiệt. Sự biến đổi các chỉ số huyết học (hồng cầu, huyết sắc tố, hematocrit) ở nhóm uống chế phẩm ít hơn so với nhóm chứng uống nước cất khi chịu tác động gánh nặng nhiệt. Thời gian xuất hiện sốc nhiệt ở nhóm thỏ uống chế phẩm lâu hơn so với nhóm chứng khi chịu gánh nặng nhiệt. Thời gian sống sót từ khi chịu gánh nặng nhiệt và từ khi xuất hiện sốc nhiệt của nhóm uống chế phẩm dài hơn so với nhóm chứng. Kết quả nghiên cứu là cơ sở khoa học minh chứng hiệu quả của chế phẩm Thanh Nhiệt Khang trong phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ say nắng - say nóng, nâng cao khả năng chịu đựng gánh nặng nhiệt cho đối tượng sử dụng.

- Kết quả nghiên cứu của để tài được công bố trong 04 bài báo khoa học trong nước và quốc tế, đồng thời hỗ trợ đào tạo 01 Thạc sĩ chuyên ngành Y học cổ truyền.

Tại buổi nghiệm thu, Hội đồng đánh giá cao những nỗ lực và kết quả mà nhóm nghiên cứu đạt được; các sản phẩm nghiên cứu đầy đủ theo thuyết minh, một số nội dung vượt yêu cầu; số liệu trung thực, đáng tin cậy. Kết quả nghiên cứu vừa có ý nghĩa khoa học, vừa có ý nghĩa thực tiễn cao, có tiềm năng ứng dụng trong và ngoài quân đội. Hội đồng đề nghị nhóm thực hiện đề tài phối hợp với các chuyên gia Học viện Quân y, Cục Quân y tiếp tục hoàn thiện quy trình sản xuất, hoàn thiện sản phẩm. Nghiên cứu bào chế dạng cao lỏng/siro để thuận tiện sử dụng cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau; Nghiên cứu thiết kế mô hình đánh giá trên người và xây dựng phương án hợp tác để tiến hành nghiên cứu trên các đối tượng tình nguyện.

Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài mức “Đạt yêu cầu”, đồng thời yêu cầu nhóm nghiên cứu tiếp thu các nội dung góp ý của Hội đồng và chỉnh sửa bổ sung hoàn thiện báo cáo tổng hợp, hoàn thiện hồ sơ trình phê duyệt công nhận kết quả theo quy định./.

Tác giả: Hoàng Quỳnh Ngọc (Viện YSNĐ)