Nghiệm thu nhiệm vụ nghiên cứu các quần xã cá đáy, cận đáy và giáp xác mười chân trong điều kiện biến đổi sinh thái giai đoạn 2022 - 2024

Sáng ngày 11 tháng 3 năm 2025, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga tổ chức họp  Hội đồng tư vấn, đánh giá, nghiệm thu kết quả của nhiệm vụ thuộc Chương trình KH&CN được Ủy ban phối hợp về Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga phê duyệt “Nghiên cứu các quần xã cá đáy, cận đáy và giáp xác mười chân trong điều kiện biến đổi sinh thái” trong giai đoạn 2022 - 2024, mã số E-3.4; nhiệm vụ do Chi nhánh Phía Nam chủ trì; TS. Cù Nguyên Định và TS. Karpova E.P. làm đồng chủ nhiệm. Buổi họp được tổ chức trực tuyến giữa 03 điểm cầu: Cơ sở chính (TP. Hà Nội), Chi nhánh Phía Nam (TP. Hồ Chí Minh) và Chi nhánh Ven biển (TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa).

Đồng chí Đại tá, TS. Phạm Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm, Chủ tịch Hội đồng chủ trì phiên họp. Tham gia phiên họp, có các thành viên Hội đồng, đại diện cơ quan quản lý khoa học, đơn vị chủ trì và nhóm thực hiện đề tài.

Quang cảnh buổi nghiệm thu tại Chi nhánh Phía Nam.

Tại buổi làm việc, thay mặt nhóm nghiên cứu, đồng chí Đại tá, TS. Cù Nguyên Định báo cáo trước Hội đồng những kết quả thực hiện của nhiệm vụ trong giai đoạn 2022 - 2024, trong đó nổi bật là:

1. Đã xác định được 302 loài cá thuộc 207 giống 79 họ, 27 bộ trong đó 205 loài (64%) thuộc 139 giống, 65 họ, 23 bộ có trong nghề lưới kéo đáy. Xác định 11 loài cá đặc hữu ở sông Mê Kông và 13 loài cá ngoại lai ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

2. Có 95 loài giáp xác mười chân thuộc 45 giống, 24 họ và 2 phân bộ. Bổ sung 8 loài giáp xác cho khu hệ ĐBSCL.

3. Đánh giá một số đặc điểm sinh học sinh thái loài cá dảnh (Puntioplites proctozystron), cá đàn lia (Tonlesapia tsukawakii), cá úc (Cephalocassis borneensis), cá chiên (Pseudobagarius similis), tôm càng (Macrobranchium sintangense & M. saigonense) ở ĐBSCL.

4. Đã đánh giá mức độ ô nhiễm và phân bố nhựa kích thước lớn tại các sông ĐBSCL, bên cạnh đó đã đánh giá các dạng nhựa, vi nhựa trong đường tiêu hóa của 10 loài cá và 9 loài giáp xác ở ĐBSCL.

5. Đề xuất 5 nhóm giải pháp nhằm bảo tồn đa dạng sinh học và nguồn lợi cá đáy, cận đáy và giáp xác mười chân ở ĐBSCL.

Nhóm nghiên cứu đã xây dựng được bộ mẫu các loài cá đáy, cận đáy và giáp xác mười chân.

Kết quả về công bố, nhóm nghiên cứu đã xuất bản 08 bài báo quốc tế (trong đó có 05 bài thuộc danh mục ISI, 01 bài thuộc danh mục Scopus, 02 bài thuộc danh mục RSCI); 14 bài tham dự các hội nghị khoa học quốc tế tại Nga thuộc danh mục RSCI. Về công bố trong nước, nhóm nghiên cứu có 01 bài báo được chấp nhận đăng trên tạp chí Khoa học và Công nghệ nhiệt đới và 01 bài tham gia Hội thảo khoa học Tiềm năng và giá trị dịch vụ hệ sinh thái rừng ngập mặn trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Hình ảnh nhóm nghiên cứu thực hiện đề tài.

Sau khi nghe đồng chí đồng chủ nhiệm nhiệm vụ báo cáo kết quả đạt được sau quá trình nghiên cứu, các ủy viên Hội đồng đã nhận xét, đánh giá, đóng góp ý kiến cho Báo cáo tổng hợp kết quả thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2022 - 2024 và đồng thời nêu các câu hỏi để làm rõ những kết quả đã đạt được. Hội đồng đánh giá nhiệm vụ đã thực hiện đầy đủ các nội dung nghiên cứu, đáp ứng mục tiêu đặt ra; phương pháp nghiên cứu phù hợp, giúp đạt được kết quả với độ chính xác và độ tin cậy cao; kết quả nghiên cứu trung thực, tin cậy, là cơ sở để đưa ra các chính sách phát triển, khai thác hợp lý nguồn tài nguyên ở khu vực ĐBSCL; các sản phẩm đầy đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng theo kế hoạch đã được phê duyệt, số lượng công trình nghiên cứu được công bố trên các tạp chí, hội nghị khoa học chuyên ngành vượt chỉ tiêu đã đề ra. Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài với kết quả đánh giá xếp loại Đạt và đề nghị nhóm thực hiện tiếp tục triển khai đề tài trong giai đoạn 2025 - 2029 theo hướng nghiên cứu đi sâu vào các vấn đề quan trọng, với mục đích đưa ra được những đề xuất, kiến nghị về quản lý và bảo tồn hệ sinh thái vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tin bài: Phòng Sinh thái nước - Chi nhánh Phía Nam