Nghiệm thu nhiệm vụ nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo than hoạt tính tẩm xúc tác cho phin lọc không khí

Sáng ngày 26/11, tại Hà Nội, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga đã tổ chức cuộc họp Hội đồng đánh giá, nghiệm thu nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp Trung tâm: “Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo than hoạt tính tẩm xúc tác sử dụng trên các phin lọc làm sạch không khí và thử nghiệm thực tế”. Nhiệm vụ do Viện Độ bền nhiệt đới chủ trì, đồng chí Đại úy, ThS. Nguyễn Trọng Nghĩa làm chủ nhiệm.

Quang cảnh buổi nghiệm thu.

Đại tá, TS. Phạm Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm - Chủ tịch Hội đồng, chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp có các thành viên Hội đồng, đại diện cơ quan quản lý khoa học, đơn vị chủ trì và nhóm thực hiện nhiệm vụ.

Không khí - yếu tố sống còn trong môi trường tàu ngầm

Kiểm soát chất lượng không khí trong môi trường kín, cách ly hoàn toàn với bầu khí quyển là yêu cầu đặc biệt quan trọng trong thiết kế, chế tạo và vận hành tàu ngầm. Không gian giới hạn và sự tuần hoàn khép kín khiến khí độc dễ tích tụ, hàm lượng dưỡng khí biến đổi, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng làm việc và an toàn của thủy thủ đoàn. Do đó, công nghệ xử lý - làm sạch không khí luôn giữ vai trò then chốt trong bảo đảm điều kiện sinh hoạt và tác chiến trên tàu ngầm.

Kế thừa những kết quả nghiên cứu trước đây về vật liệu hấp phụ và phin lọc xử lý khí độc, nhiệm vụ được triển khai nhằm hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo than hoạt tính tẩm xúc tác ở quy mô pilot, sử dụng cho các phin lọc làm sạch không khí và đánh giá thử nghiệm trong điều kiện thực tế.

Kết quả chính của nhiệm vụ

Tại buổi nghiệm thu, chủ nhiệm nhiệm vụ đã báo cáo trước Hội đồng về quá trình nghiên cứu và các kết quả đạt được. Một số kết quả nổi bật gồm:

• Xác định được các điều kiện công nghệ tối ưu ở quy mô pilot:
  • Thời gian tẩm: 60 phút
  • Áp suất: -0,09 MPa
  • Hoạt hóa ở (175 ± 5)°C trong 120 phút
• Hoàn thiện quy trình công nghệ (QTCN) 10 kg/mẻ, có khả năng mở rộng tới 50 kg/mẻ, trên hệ thiết bị tẩm - sấy chân không tích hợp tháp xử lý khí NH₃.
• Chế tạo thành công 160 kg than hoạt tính tẩm xúc tác, đạt độ đồng đều kích thước hạt, hiệu suất hấp phụ và khả năng xử lý khí độc theo yêu cầu kỹ thuật.
• Chế tạo 25 phin lọc FK-U2 theo QTCN phê duyệt dấu “A”; trong đó:
  • 20 phin lọc đã bàn giao cho đơn vị để thử nghiệm thực tế;
  • 05 phin lọc phục vụ đánh giá nghiệm thu.

Đánh giá thử nghiệm thực tế

Trong thời gian thử nghiệm trên tàu, các phin lọc hoạt động ổn định, hệ thống thông gió không xuất hiện dấu hiệu bất thường, không phát sinh mùi lạ; các chỉ số nồng độ khí độc hại đều nằm trong giới hạn cho phép.

Chủ nhiệm nhiệm vụ báo cáo kết quả nghiên cứu trước Hội đồng.

Kiểm tra các phin lọc thu hồi sau thời gian tối đa 12 tháng cho thấy vật liệu lọc bắt đầu suy giảm khả năng hấp phụ và độ bền cấu trúc, kéo theo hiệu quả xử lý khí độc giảm so với thời điểm ban đầu. Từ kết quả khảo sát thực tế, kết hợp với nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, nhiệm vụ đã đưa ra khuyến nghị về thời gian sử dụng phù hợp của bộ phin lọc trong điều kiện Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu đã công bố một bài báo trên Tạp chí Khoa học và Công nghệ nhiệt đới, góp phần lan tỏa giá trị khoa học của nhiệm vụ.

Ý nghĩa và khả năng phát triển tiếp

Kết quả nghiệm thu là cơ sở quan trọng để mở rộng quy mô chế tạo vật liệu hấp phụ trên nền than hoạt tính, γ-Al₂O₃ và các hệ xúc tác khác; đồng thời đặt nền móng cho việc phát triển thêm các chủng loại phin lọc khí và phương tiện phòng hộ cá nhân phục vụ nhu cầu quốc phòng – an ninh.

Kết luận của Hội đồng

Sau khi nghe báo cáo và thảo luận, Hội đồng khoa học đã đánh giá nhiệm vụ được triển khai nghiêm túc, đúng tiến độ, hoàn thành toàn bộ nội dung theo thuyết minh và đạt mục tiêu đề ra; các sản phẩm đảm bảo đủ số lượng, đạt chất lượng, kết quả nghiên cứu trung thực, đáng tin cậy và có giá trị thực tiễn cao.

Thành viên Hội đồng nhận xét, đánh giá.

Hội đồng nhất trí nghiệm thu và đánh giá nhiệm vụ “Đạt yêu cầu”, đồng thời đề nghị đơn vị chủ trì chỉ đạo nhóm nghiên cứu hoàn thiện báo cáo tổng kết và hồ sơ sản phẩm, trình Thủ trưởng Trung tâm phê duyệt, công nhận kết quả theo quy định