Phát hiện hai loài ốc biển mới thuộc giống Viriola ở Việt Nam

Các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga vừa công bố hai loài ốc mới thuộc giống Viriola (Gastropoda: Triphoridae) từ Việt Nam, được phát hiện qua các chuyến khảo sát tại quần đảo Thổ Chu và quần đảo Trường Sa trong giai đoạn 2019-2020 và 2023. Hai loài mới gồm: Viriola namyitensis và Viriola thochuensis, với những hình thái đặc trưng, giúp phân biệt với các loài ốc khác trong cùng giống.

Tên gọi của hai loài ốc này được đặt theo địa điểm thu mẫu. Viriola namyitensis được đặt theo tên của đảo Nam Yết thuộc quần đảo Trường Sa, Việt Nam, còn Viriola thochuensis mang tên theo quần đảo Thổ Chu. Việc đặt tên theo địa danh giúp ghi nhớ vị trí phân bố và ghi nhận tầm quan trọng của các khu vực này trong nghiên cứu sinh học biển.

Viriola namyitensis có vỏ khá dài, hình nón, phẳng ở trên và lồi ở dưới, với ba dây xoắn trơn nhẵn. Vỏ có màu nâu vàng với các vệt trắng trên dây xoắn ốc đầu tiên, dây xoắn ốc thứ hai với các hạt màu trắng, và màu nâu đỏ giữa dây xoắn ốc 1-3 (Hình 1, 2).

Trong khi đó, Viriola thochuensis có vỏ ngắn, hình nón, đáy rộng, vỏ có nền trắng với các mảng màu nâu đến nâu đậm. Dây xoắn ốc thứ ba có màu sắc nổi bật hơn hai dây còn lại (Hình 1, 3).

Việc phát hiện hai loài ốc mới giúp mở rộng danh mục động vật thân mềm biển trên thế giới cũng như ở Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của các nghiên cứu tiếp theo nhằm khám phá đa dạng sinh học tại các vùng biển xa bờ.

Hình 1. A-B. Viriola abbotti (Baker và Spicer, 1935), C-E. V. namyitensis n. sp., F-G. V. bayani Jousseaume, 1884, H-I. V. intergranosa (Hervier, 1898), J-P. V. thochuensis n. sp., Thanh tỷ lệ: 1 mm.

Hình. 2. Viriola namyitensis, A. Mặt trước. B. Mặt lưng. C. Vòng xoắn cuối. D. Vành miệng. E. Cấu trúc vi mô trên các vòng xoắn thân. F. Vòng xoắn phôi. G. Vòng xoắn phôi đầu tiên.

Hình 3. Viriola thochuensis, A. mặt trước. B. Mặt lưng. C. Vòng xoắn cuối. D. Vành miệng. E. Cấu trúc vi mô trên vòng xoắn thân. F. Vòng xoắn phôi. G. Vòng xoắn phôi đầu tiên.

Nguồn tài liệu: Tai-Tu NGUYEN, Duong T.T. HOANG (2025). Description of new species of the genus Viriola Jousseaume, 1884 (Gastropoda: Triphoridae) from Vietnam, Ruthenica, 2025, vol. 35, No. 2: 53-64.

Tác giả: Nguyễn Tài Tú (Viện Sinh thái nhiệt đới)